Test sistemlerimizi ara sıra güncelliyoruz. Zamana ayak uyduramayan ve eskiyen bileşenler, yerlerini yeni modellere bırakıyor. Elbette bu değişimin yan etkilerini acı bir şeklide yaşıyoruz. Test sonuçlarından oluşturduğumuz veritabanı sıfırlanıyor. Bir anakartın değişimi, tüm test verilerinin resetlenmesi anlamını taşıyor.
PC Labs editör kadrosunun en vukuatlı editörlerinden biri olan ben, anakart ve ekran kartı yakmakta ilk sırada yer alıyorum. Aslında durum kişisel değil; kesinlikle iş icabı . Firmalardan aldığımız ürünleri incelerken, bileşenlerin sınırlarını zorluyoruz. Hatta bir ara bana ne iş yaptığımı soranlara "bilgisayar parçalarını alıyoruz, canlarına ot tıkayıp, yakıp gönderiyoruz" diyordum. Komik görünüyor ama işin aslı bu. Eğer gelen ürünleri nazikçe test etmeye kalkarsak okuyucu kitlesine de en küçük bir faydamız dokunmaz.
Bu zorlu çalışmalardan en çok etkilenen bileşen olan Gigabyte GA-P35-SL3 anakartım, üzerine işlemci/ekran kartı ve kuzey/güney köprüleri soğutucuları takılmaktan dolayı artık vida tutmaz hale geldi. Yapılacak iş, bu kartı emekliye ayırıp yenisi ile yola devam etmek.
Hazır yeni test sistemini güncellemeye soyunmuşken, değişimi sizinle paylaşmak istedim. Aslında bu yazıda anlatmak istediğim temel konu "kuzey köprüsüne kaynaklanmış halde duran pasif soğutucunun sökülmesidir" P-35 yonga seti üzerinde bulunan soğutucunun çıkarılması çok basit. Yonga yüzeyinin küçük alanı, soğutucunun da sökülmesini kolaylaştırıyor. Ancak X-38 ve X-48 yongalarının yüzey alanı nerdeyse işlemciyle yarışacak kadar büyük. Deneyen varmı bilmiyorum ama Asus'un X-38 ve X-48 serisi anakartlarının kuzey köprüsü üzerinde bulunan pasif soğutucu, yonga ile organik olarak birleşmiş. Ayırmak nerdeyse imkansız. Ama bu sorunun bir çaresi var…
Temel olarak ekran kartı soğutucu testlerinde baş rol oynayacak, ancak olası işlemci, DDR3 ram ve ekran kartı testlerine de hazır tim olarak görev almaya aday Asus P5E64 WS Professional anakart. Bu anakart kasaya bir kez yerleştirildikten sonra emekli olana kadar yerinden kıpırdamayacak:
Asus'un yeni anakart serilerinde standart haline getirdiği MOSFET'lerden başlayarak, kuzey köprüsü ve güney köprüsünü de içine alan bakır tümleşik soğutucu:
Fotoğraf makinesine güzel poz veren bu pasif soğutucu, anakartın en can sıkıcı bileşeni.
Aşağıda anlatılacaklar, sizin YAPMAMANIZ GEREKEN yanlış hareketlerdir.
Her evde bulunan düz tornavida. Yonga üzerinden pasif soğutucu çıkartılırken ilk akla gelen ve pratik bir çözüm olduğu tahmin edilen el aleti. Ancak girişte de anlatıldığı gibi bu tornavida, X-38 çipseti üzerinde bulunan soğutucuyu çıkartmak için pek de parlak bir fikir sayılmaz.
Bu harekete rahatlıkla kırmızı kart gösterebiliriz.
Son derece kötü. Yongaya ya da anakarta ciddi şekilde zarar verebilirsiniz. Tornavida eylemini PC Labs editörleri olarak zinhar tavsiye etmiyoruz.
Diğer bir ofsayt hareketin baş kahramanı olan kargaburun ya da pense:
ornavidayı soğutucu ile yonga arasına yerleştirip zorlamak ne ise, pense ile soğutucuyu tutup çekmek de bir o kadar zararlı. Bu hareketi tüm donanım camiası olarak şiddetle kınıyoruz.
Aşağıda anlatılacak olanlar, size TAVSİYE ETTİĞİMİZ SAĞLIKLI yöntemlerdir.
Daha önce birkaç incelemede de anlatıldığı ve gösterildiği üzere, anakart üzerinde bulunan pasif soğutucular anakarta plastik geçme klipsleri ile sabitlenir. Kuzey / güney köprüleri ve MOSFET'lerin soğutucularını, bu klipsleri bir kargaburun ile sıkarak yerlerinden çıkartıyoruz.
MOSFET soğutucularının tabanlarında her zaman termal pad'ler bulunur. Bu yüzden klipslerin çıkartılması ile soğutucular yerlerinden kolay bir şekilde ayrılır.
Güney köprüsü soğutucusu bu anakartta rahatlıkla yerinden çıktı. Nedenini, soğutucuyu tamamen anakarttan bağımsız bir hale getirdikten sonra anlayacağız.